Plexiglas graveren

Plexiglas laat zich eenvoudig graveren. Het is, naast etsen en drukken, de meest gebruikte techniek om het oppervlak van plexiglas te bewerken. Zeker bij iets dikkere platen (vanaf 4 millimeter) kan met een gravure een heel mooi driedimensionaal effect worden bereikt, zeker in combinatie met belichting geeft dat een magisch effect. Maar ook voor het graveren van plexiglas geldt: oefening baart kunst. In dit blog reiken we enkele belangrijke tips en trucs aan.

Graveren van plexiglas met een Dremel

Het fijnste graveergereedschap voor plexiglas is een Dremel, of een soortgelijke multitool. Voor het graveren zijn er twee soorten graveerkoppen: van metaal (HSS) en keramiek. We hebben uiteenlopende ervaringen met beide soorten graveerkoppen. De metalen graveerkoppen hebben doorgaans een kleinere diameter en lenen zich het best voor het tekenen en aanbrengen van details in een gravure. De keramische graveerkoppen hebben een groter contactoppervlak en worden gebruikt voor het ‘inkleuren’ van oppervlakken. Probeer voor jezelf uit te vinden welke kop het prettigst graveert, dat is voor iedereen verschillend.

Plexiglas graveren

Koelen met water bij het graveren van plexiglas

Het belangrijkste is het kiezen van het toerental van je multitool. Probeer dit zo laag mogelijk te houden. De reden hiervoor is simpel: plexiglas is een thermoplast en zal gaan smelten als het te warm wordt. Dat is namelijk het ‘gevaar’ dat op de loer ligt bij het graveren: het materiaal smelt en de graveerkop gaat vol zitten. Het ideale toerental voor de graveerkop ligt tussen de 1.000 en 2.500 toeren per minuut.

Om voor voldoende koeling en warmteafvoer te zorgen is het zeer aan te raden om de plaat nat te houden. Hiervoor kun je een plantenspuit met kraanwater en een klein beetje afwasmiddel gebruiken. Let er ook op dat je niet te hard op de graveerkop drukt, een te hoge aanlegdruk zorgt voor veel warmteontwikkeling waardoor het materiaal gaat vloeien. Ook dan zal je graveerkop ‘vol’ lopen. Mocht je dat overkomen: doop de kop even in een kopje koud water. Het plexiglas stolt en daarna kun je het eenvoudig met de vingers verwijderen – wel even de stekker uit het stopcontact halen!

Ontwerp overzetten op plexiglas

Er zijn verschillende manieren om een ontwerp op plexiglas over te zetten. Je kunt vrij tekenen of een ontwerp overtrekken of met een stencil werken. Met dat laatste hebben we goede ervaringen, en daarom geven we je daarover een paar tips. Hoe je ontwerp tot stand komt, doet er niet toe. Je kunt een plaatje op internet zoeken, of zelf iets gaan schetsen. Daarna ga je het sjabloon van je ontwerp printen, knip je ontwerp uit de print en leg het op of onder het plexiglas. Met behulp van plakband fixeer je het ontwerp langs de randen op het plexiglas.

Nu kun je de contouren overzetten op het plexiglas. Neem je multitool en plaats een HSS graveerkop. Je kunt gewoon door het papier heen graveren. Op enig moment zal dit losraken van het omliggende papier, verwijder het dan zodat het niet in de weg ligt. Dat is ook de reden dat je van binnen naar buiten werkt; anders zou je telkens je sjabloon opnieuw moeten fixeren. Nadat de contouren zijn overgezet, kun je het ontwerp gaan invullen. Vanaf dit moment moet je gaan koelen met water. Het invullen doe je met een bredere, keramische graveerkop. Hierbij kun je ook diepte in het ontwerp aanbrengen, al is dit wel een geval van ‘oefening baart kunst’.